Tính lương và trả lương: Những hình thức bạn cần phải biết

Tiền lương và vai trò của công tác tính lương

Bản chất của tiền lương được hình thành trên cơ sở giá trị sức lao động thông qua sự thoả thuận giữa người có sức lao động và người sử dụng lao động, đồng thời chịu sự chi phối của quy luật kinh tế như quy luật cung – cầu, quy luật giá trị… 

Được xem là cầu nối giữa người lao động với doanh nghiệp nên trong việc tính lương, trả lương cho nhân viên, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý, tính toán một cách hợp lý để đôi bên đều có lợi. Ngoài việc duy trì mối quan hệ giữa nhân viên và doanh nghiệp, công đoạn này còn liên quan trực tiếp đến khâu quản lý thông tin người lao động. Đó cũng là lý do vì sao doanh nghiệp luôn đề cao tính chính xác tuyệt đối, hạn chế tối đa các sai sót có thể xảy ra trong công tác tính lương và chi lương.

Để tránh mắc phải những rủi ro, hiểu lầm không đáng có, hãy cùng terra tìm hiểu thêm về các hình thức tính lương và trả lương tại của các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam.

Các hình thức tính và trả lương phổ biến

Tính lương gross

Lương gross là phần tổng thu nhập mà người lao động nhận được mỗi tháng, bao gồm lương cơ bản và cả những khoản phụ cấp, trợ cấp, hoa hồng và cả các khoản để đóng thuế thu nhập cá nhân (TNCN), bảo hiểm.

Theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH, ngoài mức lương cơ bản, người lao động cần phải đóng các khoản bao gồm: bảo hiểm xã hội (8%), bảo hiểm y tế (1,5%), bảo hiểm thất nghiệp (1%), thuế thu nhập cá nhân (đối với người có mức lương trên 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/ năm)

Công thức: Lương Gross = Lương Net + (BHYT + BHXH + BHTN) + Thuế TNCN (nếu có)

Tính lương net

Ngược với lương gross, lương net là mức lương thực tế mà người lao động nhận được mỗi tháng từ công ty sau khi đã trừ đi hết các khoản thuế TNCN và chi phí bảo hiểm. Vì đã bao gồm các khoản khấu trừ trên, người lao sẽ không bị trừ thêm bất kỳ khoản phí nào khác. 

Công thức: Lương Net = Lương Gross – (BHXH + BHYT + BHTN) – Thuế TNCN (nếu có)

Tính lương và trả lương theo thời gian

Tiền lương theo thời gian được tính căn cứ vào thời gian làm việc theo thỏa thuận của người lao động và chủ doanh nghiệp trong hợp đồng lao động như giờ, ngày, tuần, tháng,… Có thể nói, tính lương theo thời gian được hầu hết tất cả các doanh nghiệp Việt sử dụng vì hình thức này phù hợp với đa dạng loại hình công việc, từ công việc hành chính, những công việc khó kiểm soát năng suất nhân viên, công việc bán thời gian,… Theo quy định của luật lao động, nếu người sử dụng lao động và người lao động thống nhất sử dụng hình thức trả lương này thì người lao động sẽ được thanh toán ít nhất 15 ngày/lần hoặc ít nhất 01 tháng/lần.

Nếu không được quy định riêng, dựa theo Hợp đồng lao động mà tiền lương này được quy đổi ra các đơn vị nhỏ hơn theo công thức:

– Lương tháng = Lương 1 tháng 

Cách 1:

Lương tháng = (Lương cơ bản + phụ cấp)/ ngày công của tháng * Số ngày làm việc thực tế

Hoặc: Lương tháng – lương/lương ngày công chuẩn của tháng * Số ngày nghỉ không lương

Cách 2:

Lương tháng= (Lương cơ bản + phụ cấp) / 26 * số ngày công thực tế

– Lương tuần = Lương 1 tháng * 12(tháng) / 52 (tuần)

– Lương ngày = Lương 1 tháng / Số ngày làm việc quy định

– Lương giờ = Lương ngày / Số giờ làm việc trong ngày

Tính lương và trả lương theo sản phẩm

Lương theo sản phẩm là trả lương theo số lượng và chất lượng sản phẩm được người lao động làm ra. Vì gắn chặt với năng suất lao động của nhân viên, hình thức tính lương này phù hợp với các xí nghiệp, nhà máy gia công hay những khu công nghiệp. Đặc biệt, tính lương theo sản phẩm cũng là yếu tố kích thích năng suất làm việc, trình độ tay nghề của đội ngũ nhân viên, góp phần gia tăng số lượng sản phẩm.

Công thức: Lương theo sản phẩm = Số lượng sản phẩm * Đơn giá lương cho một sản phẩm 

Tính lương và trả lương khoán

Đây là hình thức tính lương cho người lao động căn cứ vào khối lượng, chất lượng công việc và thời gian phải hoàn thành. Hình thức tính lương này phù hợp với những dự án, công trình, những công việc mang tính chất thời vụ, với các sản phẩm ngắn hạn hoặc không theo quy chuẩn, ví dụ các ngành nông nghiệp, xây dựng, giao thông, thủy lợi,…

Công thức: Lương khoán = Mức lương khoán * Tỷ lệ %hoàn thành công việc

Tính lương và trả lương theo doanh thu

Đây là hình thức trả lương dựa vào doanh số của người lao động. Hình thức này thường được áp dụng cho các bộ phận nhân viên bán hàng (sales), nhân viên kinh doanh, nhân viên tư vấn,… Tính lương theo doanh thu sẽ thể hiện rõ ràng và chính xác những con số về doanh thu hay doanh số bán được hàng. Từ đó giúp doanh nghiệp giảm các rủi ro về thâm hụt ngân sách, chi phí phát sinh, hạn chế các rủi ro về các khó khăn bất ngờ xảy ra…

Một vài cách trả lương theo doanh thu như:

– Trả lương/thưởng theo doanh số cá nhân

– Trả lương/thưởng theo doanh số nhóm

– Các hình thức thưởng kinh doanh khác: công nợ, phát triển thị trường,…

Công thức: Lương doanh thu = Lương cứng hàng tháng + % Doanh số bán hàng

Có thể thấy, tùy thuộc vào quy mô hoạt động, sản phẩm, dịch vụ kinh doanh, doanh nghiệp sẽ lựa chọn những hình thức tính lương và trả lương phù hợp với mình. Tuy nhiên, khi thực hiện công tác tính lương theo những công thức nêu trên bằng phương thức thủ công (tính tay, tính bằng file Excel,…), những sai sót, nhầm lẫn vẫn hoàn toàn có thể xảy ra. Vậy nên, để đảm bảo tính chính xác tuyệt đối trong công tác này, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu ứng dụng công nghệ để tự động hóa các công đoạn trong quy trình tính lương.

terra – Tối ưu hóa công tác tính lương cho doanh nghiệp

Thuộc tập đoàn tư vấn I-GLOCALl với gần 20 năm kinh nghiệm hỗ trợ doanh nghiệp Nhật Bản tại thị trường Việt Nam, terra là một trong những nhà cung cấp dịch vụ hỗ trợ công tác tính lương cho khách hàng với đầy đủ tiêu chí: Tích hợp công nghệ – Chính xác – Đúng hạn – Đúng luật. Các dịch vụ giúp tối ưu quy trình tính lương của nhóm giải pháp quản trị nhân sự toàn diện – terra bao gồm:

terra HR System – Phần mềm quản trị nhân sự giúp khách hàng thiết lập, xử lý bảng lương tự động nhanh chóng, đúng hạn. Các công thức, bảng lương sẽ được thiết lập, tinh chỉnh theo đúng nhu cầu của từng doanh nghiệp. Ngoài tính lương, terra HR System cũng tích hợp đầy đủ các chức năng khác hỗ trợ toàn bộ quy trình của phòng nhân sự như: tuyển dụng, đào tạo, đánh giá, quản lý thông tin nhân viên,… với mức phí cực kỳ hợp lý.

terra Payroll – Dịch vụ tính lương giúp doanh nghiệp xử lý gần như toàn bộ công tác tính lương thưởng, thuế thu nhập cá nhân, bảo hiểm… Công thức, bảng lương sẽ được đội ngũ nhân sự có kinh nghiệm lâu năm của terra thiết lập dựa trên phần mềm quản trị nhân sự terra HR System, đảm bảo chính xác tuyệt đối cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, terra luôn đồng hành tư vấn xây dựng quy trình tính lương, bảng lương và làm thế nào áp dụng thành công dịch vụ vào quy trình vận hành cho doanh nghiệp.

Với mục tiêu hỗ trợ cộng đồng nhân sự và doanh nghiệp trên toàn thế giới, terra hy vọng trở thành người bạn đồng hành cùng doanh nghiệp bạn trên con đường phát triển trong tương lai.