Cách tính lương tăng ca là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp đảm bảo quyền lợi cho người lao động và tuân thủ đúng quy định. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách tính theo từng khung thời gian làm thêm. Bài viết này terra sẽ giúp bạn nắm rõ công thức, cách áp dụng thực tế và tránh những sai sót phổ biến khi tính tiền tăng ca.
Lương tăng ca là gì?
Lương tăng ca (hay còn gọi “lương làm thêm giờ”, “lương làm ngoài giờ hành chính”) là khoản thù lao người lao động nhận được khi làm việc ngoài khung giờ tiêu chuẩn được quy định trong hợp đồng hoặc theo pháp luật.
Tăng ca được hiểu là làm việc vượt quá 8 giờ mỗi ngày hoặc 48 giờ mỗi tuần. Đây là giới hạn thời gian làm việc bình thường theo quy định làm thêm giờ hiện hành. Khác với thông thường, lương tăng ca được trả theo một mức cao hơn nhằm bù đắp cho phần công sức phát sinh ngoài giờ.
Căn cứ theo Điều 90 và Điều 98 của Bộ luật Lao động năm 2019, người lao động làm thêm giờ phải được trả lương với hệ số từ 150% đến 300%, tùy vào thời điểm tăng ca như ngày thường, ngày nghỉ hay ngày lễ.
Các hình thức trả lương làm thêm trong doanh nghiệp
Tùy theo phương thức trả lương đang áp dụng, mỗi doanh nghiệp sẽ có cách tính lương tăng ca khác nhau. Dưới đây là ba hình thức phổ biến cùng cách xác định tiền làm thêm tương ứng:
Trả lương theo thời gian
Đây là hình thức được áp dụng rộng rãi nhất, đặc biệt trong các doanh nghiệp văn phòng hoặc sản xuất có chấm công theo ca. Mức lương tăng ca được tính dựa trên đơn giá tiền lương theo giờ, ngày, tuần hoặc tháng. Cách tính cụ thể như sau:
- Theo giờ:
| Lương tăng ca = Đơn giá tiền lương giờ x Mức% làm thêm theo quy định |
(Ví dụ: Làm thêm ngày thường: 150%, cuối tuần: 200%, lễ Tết: 300%)
- Theo ngày/tuần/tháng:
Trước tiên, cần quy đổi đơn giá lương theo giờ từ tổng lương theo ngày/tuần/tháng, sau đó áp dụng công thức tính lương tăng ca như trên.
Trả lương theo sản phẩm
Phương thức này phù hợp với các doanh nghiệp sản xuất có quy mô lớn, nơi năng suất được đo bằng số lượng sản phẩm hoàn thành. Trong trường hợp làm thêm giờ:
| Lương tăng ca = Số sản phẩm làm thêm x Đơn giá sản phẩm x Mức % tăng ca (tương tự quy định về làm thêm theo giờ) |
Điều này đảm bảo người lao động không chỉ được trả đúng theo khối lượng sản phẩm, mà còn được cộng thêm phần chênh lệch khi làm ngoài giờ.
Do cách tính và hệ số thay đổi theo từng hình thức trả lương, nhiều doanh nghiệp dễ gặp sai sót. Đó là lý do dịch vụ tính lương của terra được lựa chọn để hỗ trợ tối ưu quy trình và đảm bảo tuân thủ pháp luật.
Trả lương khoán công việc
Với hình thức khoán, dù lương được trả theo khối lượng công việc hoàn thành, không dựa vào thời gian, nhưng nếu người lao động làm thêm ngoài giờ để hoàn tất công việc, doanh nghiệp vẫn cần thỏa thuận và trả lương tăng ca riêng, tính theo đơn giá giờ quy đổi từ mức khoán.
Lương tăng ca = Đơn giá giờ (tính từ tiền khoán) x Số giờ làm thêm x Mức % tăng ca |
Hình thức tính lương này giúp đảm bảo người lao động không bị thiệt khi phải làm ngoài giờ để đáp ứng tiến độ công việc, đồng thời doanh nghiệp vẫn tuân thủ đúng quy định về thời gian và chế độ làm thêm.
Cách tính lương tăng ca theo từng trường hợp cụ thể
Lương tăng ca tính như thế nào? Theo quy định tại Điều 98 Bộ luật Lao động 2019, người lao động khi làm thêm giờ phải được trả lương cao hơn so với giờ làm việc bình thường. Mức lương này được nhân hệ số tùy theo thời điểm tăng ca, trong đó:
- Ngày làm việc bình thường: ít nhất 150% lương theo đơn giá giờ.
- Ngày nghỉ hàng tuần: ít nhất 200%.
- Ngày lễ, Tết hoặc ngày nghỉ có hưởng lương: ít nhất 300% (chưa bao gồm lương ngày lễ nếu người lao động hưởng lương theo tháng).
Dưới đây là cách tính cụ thể trong từng trường hợp.
Làm thêm vào ngày làm việc bình thường
Đây là trường hợp phổ biến nhất, thường xảy ra khi doanh nghiệp cần đẩy nhanh tiến độ công việc hoặc xử lý đơn hàng gấp. Sau đây là cách tính tiền tăng ca theo lương cơ bản.
Công thức tính:
Lương tăng ca = Lương giờ thực tế x 150% x Số giờ làm thêm |
Trong đó:
Lương giờ thực tế = Lương tháng / Số ngày làm việc trong tháng / Số giờ làm việc mỗi ngày.
Ví dụ minh họa:
Một nhân viên có mức lương cơ bản 10.000.000 đồng/tháng, làm việc theo chế độ 26 ngày/tháng, mỗi ngày 8 giờ. Trong tháng, nhân viên này làm thêm 2 giờ vào một ngày làm việc bình thường, cách tính tiền lương cho nhân viên này sẽ như sau:
- Lương giờ thực tế = 10.000.000/26/8 = 48.077 đồng/giờ
- Lương tăng ca trong ngày đó = 48.077 x 150% x 2 = 144.231 đồng
Như vậy, chỉ riêng tiền làm thêm 2 giờ trong ngày đó, người lao động sẽ được trả 144.231 đồng, chưa tính các khoản khác như phụ cấp, thưởng,…
Cách tính tiền tăng ca làm thêm vào cuối tuần
Trong các trường hợp làm thêm vào ngày nghỉ hằng tuần như thứ Bảy hoặc Chủ Nhật, doanh nghiệp bắt buộc phải áp dụng mức lương tăng ca tối thiểu bằng 200% so với lương làm việc bình thường, chưa bao gồm lương ngày nghỉ (nếu trả theo tháng). Sau đây là cách tính tiền lương tăng ca vào cuối tuần.
Công thức tính:
Cách tính lương tăng ca cuối tuần = Lương theo giờ x 200% x Số giờ làm thêm |
Ví dụ minh họa:
Một nhân viên nhận lương 12.000.000 đồng/tháng, làm việc 26 ngày/tháng, 8 giờ/ngày. Nếu làm thêm 3 giờ vào Chủ Nhật:
- Lương theo giờ = 12.000.000 / 26 / 8 = 57.692 đồng/giờ
- Lương tăng ca cuối tuần = 57.692 x 200% x 3 = 346.152 đồng
Như vậy, tiền tăng ca cho 3 giờ làm việc vào Chủ Nhật là 346.152 đồng.
Xem thêm: Nghỉ trưa có tính vào giờ làm thêm cuối tuần không
Tính lương tăng ca làm thêm vào ban đêm
Làm thêm vào ban đêm (từ 22:00 đến 06:00) được tính lương tăng ca với mức cộng thêm 20% so với lương làm thêm cùng thời điểm vào ban ngày. Cách tính lương thêm giờ ban đêm cụ thể như sau:
Lưu ý phân biệt:
- Làm ca đêm bình thường: chỉ tính lương ca theo quy định doanh nghiệp.
- Làm tăng ca vào ca đêm: phải tính thêm 20% trên đơn giá giờ làm thêm.
Các hệ số áp dụng:
- Ngày thường: 150% + 20% = tối thiểu 170%
- Ngày nghỉ: 200% + 20% = tối thiểu 220%
- Ngày lễ, Tết: 300% + 20% = tối thiểu 320%
Công thức tính:
Lương tăng ca ban đêm = Lương theo giờ x Hệ số tương ứng x Số giờ làm thêm ban đêm |
Ví dụ minh họa:
Lương tháng: 10.400.000 đồng
26 ngày làm việc/tháng, 8 giờ/ngày
Làm thêm 2 giờ (22:00-00:00) ngày thường
- Lương giờ = 10.400.000 / 26 / 8 = 50.000 đồng
- Hệ số ban đêm ngày thường = 170%
- Lương tăng ca ban đêm = 50.000 x 170% x 2 = 170.000 đồng
Công thức tính lương tăng ca theo sản phẩm
Với hình thức trả lương theo sản phẩm, nếu người lao động hoàn thành sản phẩm ngoài khung giờ hành chính, doanh nghiệp phải áp dụng hệ số tăng ca phù hợp:
- 150% vào ngày thường
- 200% vào ngày nghỉ
- 300% vào ngày lễ, Tết
Công thức tính:
Lương tăng ca = Số sản phẩm làm thêm x Đơn giá sản phẩm x Hệ số tăng ca |
Ví dụ minh họa:
Một công nhân làm thêm 50 sản phẩm vào Chủ Nhật
Đơn giá sản phẩm: 10.000 đồng
Hệ số cuối tuần: 200%
=> Lương tăng ca = 50 x 10.000 x 200% = 1.000.000 đồng
Doanh nghiệp cần xác định rõ phần sản phẩm nào làm trong giờ và phần nào là ngoài giờ để tính đúng tiền tăng ca.
Xem thêm công cụ: Lương Gross sang Net
Tính tiền tăng ca làm thêm vào ngày Lễ, Tết
Với các ngày lễ, Tết theo quy định (như Tết Nguyên đán, 30/4, 1/5, 2/9…), người lao động làm thêm sẽ được hưởng ít nhất 300% lương giờ, chưa kể tiền lương tháng. Để hiểu rõ hơn cách tính tiền lương làm thêm giờ vào những ngày lễ, hãy cùng xem giải thích chi tiết và công thức áp dụng.
Giải thích hệ số:
Hệ số 300% thể hiện mức lương gấp ba lần lương giờ bình thường, nhằm đảm bảo quyền lợi trong những ngày làm việc đặc biệt
Công thức tính:
Lương tăng ca ngày lễ = Lương theo giờ x 300% x Số giờ làm thêm |
Ví dụ minh họa:
Lương tháng: 13.000.000 đồng
26 ngày công/tháng, 8 giờ/ngày
Làm thêm 4 giờ ngày 30/4
- Lương giờ = 13.000.000 / 26 / 8 = 62.500 đồng
- Lương tăng ca = 62.500 x 300% x 4 = 750.000 đồng
Xem thêm: Cách tính lương gross sang net
Điều kiện để được tính là tăng ca hợp lệ
Không phải mọi giờ làm thêm đều được xem là tăng ca hợp pháp để tính lương. Để được công nhận và chi trả đúng, việc tăng ca cần tuân theo giới hạn thời gian, có sự thỏa thuận rõ ràng và tuân thủ các quy định của pháp luật.
Giới hạn thời gian làm việc thông thường và làm thêm
Theo Điều 105 Bộ luật Lao động 2019, thời gian làm việc tiêu chuẩn là không quá 8 giờ mỗi ngày và 48 giờ mỗi tuần. Nếu làm thêm giờ, tổng thời gian trong ngày không được vượt quá 12 giờ, bao gồm cả phần làm chính và làm thêm
Với các ngành nghề đặc thù như sản xuất theo mùa vụ, công việc nặng nhọc, độc hại, thời gian làm việc có thể được điều chỉnh nhưng vẫn phải nằm trong khung luật định. Việc vi phạm giới hạn thời gian có thể khiến doanh nghiệp bị xử phạt và người lao động không được trả lương tăng ca đúng quy định.
Để đảm bảo quyền lợi, người lao động nên ghi chép và đối chiếu giờ công thực tế hằng ngày, đặc biệt với các trường hợp làm việc tăng ca liên tục. Việc này giúp phát hiện sớm các sai lệch và bảo vệ quyền được trả tiền tăng ca hợp pháp.
Các điều kiện hợp pháp để được tính lương tăng ca
Để giờ làm thêm được tính là tăng ca hợp lệ, cần thỏa mãn các điều kiện sau:
- Có thỏa thuận rõ ràng giữa người sử dụng lao động và người lao động trước khi làm thêm.
- Tổng số giờ làm thêm không vượt quá:
- 50 giờ/tháng
- 200 giờ/năm với đa số ngành nghề
- 300 giờ/năm với các ngành đặc thù (được liệt kê trong Nghị định 145/2020/NĐ-CP)
- Doanh nghiệp phải bố trí nghỉ bù hợp lý nếu không thể trả lương tăng ca bằng tiền.
- Với ca đêm (từ 22h đến 6h hôm sau), người lao động được trả thêm ít nhất 20% trên đơn giá lương làm thêm tương ứng.
Mẫu bảng tính lương làm thêm giờ
Bảng tính lương là công cụ cần thiết giúp doanh nghiệp kiểm soát chính xác số giờ làm thêm, chi phí phát sinh và minh bạch trong việc chi trả. Một bảng tính lương làm thêm hợp lệ thường bao gồm các thông tin:
- Họ tên nhân viên
- Số giờ tăng ca (chi tiết theo ngày, ban ngày, ban đêm)
- Hệ số áp dụng
- Thành tiền
- Chữ ký xác nhận của người lao động và người lập bảng
Tải ngay: Mẫu bảng lương làm thêm giờ
Doanh nghiệp có thể tham khảo các mẫu bảng thanh toán tiền lương theo Thông tư 133/2016/TT-BTC hoặc Thông tư 200/2014/TT-BTC, tùy theo chế độ kế toán đang áp dụng.
Giải đáp thắc mắc thường gặp về lương tăng ca
Lương tăng ca tính như thế nào? Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về lương tăng ca cho người lao động và doanh nghiệp:
Lương tăng ca có được cộng phụ cấp không?
Đây là câu hỏi phổ biến khi người lao động làm thêm giờ ngoài khung hành chính. Theo quy định hiện hành, phụ cấp không bắt buộc phải cộng vào lương tăng ca, trừ khi trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể có nêu rõ. Tức là, nếu doanh nghiệp không cam kết cụ thể, tiền phụ cấp (xăng xe, ăn trưa, trách nhiệm…) sẽ không tự động được tính trong phần lương làm thêm giờ.
Khung giờ nào được tính là làm thêm ban đêm?
Theo Điều 106 Bộ luật Lao động 2019, thời gian làm việc ban đêm được tính từ 22:00 đêm hôm trước đến 06:00 sáng hôm sau. Nếu người lao động làm thêm giờ trong khung này, ngoài hệ số lương tăng ca (150%, 200%, 300%), họ còn được cộng thêm 20% lương giờ làm việc bình thường.
Cách tính lương tăng ca nhanh và chính xác là gì?
Để tính tiền tăng ca nhanh, doanh nghiệp có thể áp dụng công thức chuẩn dựa trên đơn giá tiền lương giờ và hệ số quy định (150%, 200%, 300%). Tuy nhiên, với những công ty có ca kíp phức tạp hoặc kết hợp nhiều hình thức trả lương (theo thời gian, sản phẩm, khoán…), nên thiết lập bảng công tự động hoặc dùng phần mềm tính lương chuyên biệt.
Tăng ca có được nghỉ bù thay vì nhận tiền không?
Có. Doanh nghiệp có thể thỏa thuận với người lao động về việc nghỉ bù thay vì trả tiền tăng ca. Tuy nhiên, thời gian nghỉ bù phải tương đương với thời gian làm thêm và được thực hiện trong thời gian hợp lý. Nếu không có thỏa thuận rõ ràng hoặc không bố trí được thời gian nghỉ phù hợp, doanh nghiệp bắt buộc phải thanh toán lương làm thêm theo đúng hệ số quy định.
terra Payroll – Giải pháp tính lương phù hợp mọi loại hình doanh nghiệp
Với các doanh nghiệp có đặc thù làm việc theo ca, làm thêm giờ thường xuyên như nhà máy, xưởng sản xuất, chuỗi bán lẻ,… việc tính lương tăng ca luôn là một bài toán phức tạp.
Do đó, terra mang đến giải pháp dịch vụ tính tiền lương cho trường hợp tăng ca, giúp doanh nghiệp đảm bảo chi trả đủ – đúng hạn, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật.
Tổng hợp dữ liệu chấm công và phân biệt chính xác giờ làm thêm
- Tổng hợp và phân loại chính xác dữ liệu chấm công, bao gồm giờ thường, giờ làm thêm, ca đêm,… nhờ tích hợp phần mềm nhân sự terra hoàn toàn miễn phí.
- Đối chiếu dữ liệu thủ công bởi chuyên gia tính lương, đảm bảo: Không tính sai giờ làm, không trùng ca, không bỏ sót giờ tăng ca
- Xuất phiếu lương tự động qua email và cập nhật trực tiếp trên phần mềm quản lý nhân sự terra, giúp nhân viên và HR dễ dàng tra cứu.
Khác với dịch vụ payroll đơn thuần, terra cung cấp dịch vụ tính lương theo mô hình BPaaS – Tính lương thuê ngoài tích hợp phần mềm quản trị nhân sự, kết hợp ưu điểm của SaaS (phần mềm quản lý trên nền tảng đám mây) và BPO (dịch vụ nhân sự chuyên nghiệp). Mô hình này giúp doanh nghiệp:
- Tự động hóa quy trình tính lương
- Giảm chi phí vận hành
- Đảm bảo tính chính xác, bảo mật và tuân thủ pháp lý
Liên hệ ngay với terra để được báo giá dịch vụ tính lương hoặc đề xuất giải pháp phù hợp nhất nhé!
Tổng kết
Cách tính lương tăng ca không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn liên quan trực tiếp đến quyền lợi người lao động và nghĩa vụ pháp lý của doanh nghiệp. Việc hiểu và áp dụng đúng các quy định không chỉ giúp tránh rủi ro mà còn xây dựng sự minh bạch, tin cậy trong quản lý nhân sự.
Nếu cần hỗ trợ chuẩn hóa cách tính lương và hệ thống bảng lương tăng ca, đừng ngần ngại liên hệ với terra để được tư vấn phù hợp với từng loại hình doanh nghiệp.
